Thuốc trị nấm ketoconazole 200mg và những lưu ý khi sử dụng

Ketoconazole được biết đến là thuốc trị nấm khi điều trị bằng các loại thuốc khác không mang lại hiệu quả. Việc nắm rõ các thông tin về công dụng thuốc, chỉ định điều trị, một số tác dụng phụ khi dùng thuốc… sẽ giúp bệnh nhân chủ động hơn trong việc điều trị an toàn và hiệu quả hơn. Cùng tham khảo những thông tin về thuốc được cung cấp dưới đây.

Một số thông tin cơ bản về thuốc ketoconazole

➧ Tên thuốc: Ketoconazole

➧ Thương hiệu thuốc: Nizoral

➧ Hoạt chất: Ketoconazol (hàm lượng 200mg)

➧ Dạng bào chế: Viên nén

➧ Đóng gói: 1 hộp x 2 vỉ x 10 viên

➧ Sản xuất: Công ty cổ phần hoá dược phẩm Mekophar

➧ Ngoài ra, Ketoconazol còn được điều chế dưới nhiều dạng khác nhau với các hàm lượng như sau: dạng dung dịch (100mg/5ml; kem bôi 2%; dầu gội đầu 2%.

THUỐC KETOCONAZOLE: TÁC DỤNG VÀ CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG

➤ Tác dụng

Thuốc Ketoconazole là loại thuốc điều trị kê đơn, chỉ định trong điều trị các nhiễm trùng nấm. Khi sử dụng, thuốc sẽ có tác dụng ức chế, tiêu diệt và chặn đứng sự phát triển của các vi nấm gây bệnh.

➤ Cơ chế tác động

+ Dược lực học:

- Ketoconazole là thuốc kháng nấm imidazole phổ rộng, hoạt tính kiềm nấm, diệt nấm

- Thuốc có tác dụng ức chế sinh tổng hợp ergosterol của nấm; từ đó làm thay đổi cấu tạo các thành phần lipid khác ở trong màng tế bào nấm.

+ Dược động học

- Ketoconazole được hấp thu nhanh ở đường tiêu hóa. Sự hấp thu của thuốc bị giảm đi khi pH dạ dày tăng.

- Sau khoảng 1-2 giờ uống, thuốc đạt nồng độ tối đa trong huyết tương. Hơn 90% Ketoconazole liên kết với các protein trong huyết tương (chủ yếu là albumin)

- Thuốc có thể phân bố rộng rãi ở các cơ quan trong cơ thể, kể cả sữa mẹ; nhưng lại thâm nhập kém vào dịch não tủy.

- Ketoconazole được đào thải theo 2 pha. Pha đầu có thời gian bán hủy là 2 tiếng và pha sau có thời gian bán hủy là 8 tiếng; chủ yếu là được đào thải qua phân.

CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH ĐIỀU TRỊ CỦA KETOCONAZOLE

Mặc dù là thuốc đặc trị nấm phổ rộng, song một số trường hợp thuốc Ketoconazole không thể đáp ứng được do có thể dẫn đến các tác dụng phụ cho gan và tuyến thượng thận. Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ các chỉ định điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, không tùy tiện dùng thuốc.

➤Chỉ định điều trị

Thuốc Ketoconazole được chỉ định sử dụng điều trị đối với các loại nấm như sau:

- Nhiễm khuẩn da hoặc nhiễm trùng nấm tại chỗ (sau khi điều trị tại chỗ không kết quả).

- Bệnh nấm toàn thân (trừ nấm móng tay móng chân, viêm màng não do nấm)

- Đặc trị nấm Candida ở da, niêm mạc nặng, mãn tính

- Điều trị nhiễm nấm Candida ở tiết niệu, âm đạo mạn tính

- Điều trị bệnh nấm ở đường tiêu hóa nặng mạn tính

- Điều trị dự phòng nấm ở người bị suy giảm miễn dịch

- Nhiễm nấm toàn thân (Candida, Histoplasma, Paracoccidioides, Blastomyces, Coccidioides)

- Một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định dùng Ketoconazole để điều trị cho mục đích khác. Bệnh nhân cần trao đổi kỹ lưỡng các thông tin về thuốc với bác sĩ trước khi sử dụng.

Khuyến cáo: Nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy, thuốc Ketoconazole có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng cho gan. Do đó, thuốc chỉ được sử dụng khi dùng tất cả các loại thuốc trị nấm khác không đạt hiệu quả.

➤ Chống chỉ định

Theo khuyến cáo, thuốc trị nấm ketoconazole (200mg) dạng viên nén không được chỉ định điều trị trong các trường hợp sau:

- Bệnh nhân bị mẫn cảm với thuốc hoặc bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong thuốc

- Không dùng thuốc để điều trị viêm màng não do nấm

- Không được dùng điều trị cho bệnh nhân bị nấm móng tay, móng chân

- Thuốc không được sử dụng cho những bệnh nhân bị các bệnh lý về gan (Có thể gây độc cho gan hoặc biến chứng ở gan xảy ra ở phụ nữ, người cao tuổi, nghiện rượu hoặc người bị suy chức năng gan)

- Không dùng thuốc cho bệnh nhân gặp vấn đề ở tuyến thượng thận

- Người bệnh hoặc người thân trong gia đình mắc hội chứng QT kéo dài

- Không được chỉ định điều trị kéo dài cho trẻ em bởi hoạt chất trong ketoconazol có khả năng ức chế quá trình tổng hợp các steroid và chuyển hóa vitamin D.

- Bên cạnh đó, không nên dùng ketoconazol kéo dài để dự phòng các bệnh nấm cho những người suy giảm miễn dịch, bởi hoạt động của thuốc có thể gây biến đổi hormone nghiêm trọng.

LIỀU LƯỢNG SỬ DỤNG VÀ CÁC LƯU Ý KHI DÙNG THUỐC

Ketoconazole là thuốc kê đơn, cần sử dụng theo đúng chỉ dẫn/yêu cầu từ bác sĩ chuyên khoa. Tùy vào mức độ nặng/ nhẹ của bệnh; cơ địa; khả năng đáp ứng thuốc… mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp, hướng dẫn liều dùng an toàn.

➤ Liều lượng sử dụng

+ Người lớn: Uống ngày 1 lần với liều lượng khởi đầu là 200mg (tương ứng 1 viên). Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể yêu cầu tăng liều, uống 1-2 viên/ ngày, mỗi lần 1 viên (có thể chia sáng - tối).

+ Trẻ em: Thuốc chỉ được sử dụng cho trẻ em trên 2 tuổi. Liều lượng sử dụng được chỉ định dựa trên cân nặng là 3,3-6,6mg/kg. Mỗi ngày uống 1 lần.

Liệu trình dùng thuốc từ 2 tuần đến vài tháng; và cần phải trị liên tục, kéo dài ít 1 tuần sau khi các triệu chứng biến mất, xét nghiệm mẫu nấm âm tính.

➤ Những lưu ý khi sử dụng thuốc

- Bệnh nhân tuân thủ theo đúng các hướng dẫn, yêu cầu về liều lượng, thời gian sử dụng… từ bác sĩ.

- Không được lạm dụng thuốc nhiều, hoặc tự ý giảm liều, tăng liều, ngưng sử dụng thuốc đột ngột khi thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm.

- Không được tự ý mua thuốc về nhà sử dụng qua lời giới thiệu người khác hoặc dùng thuốc người khác để lại. Ketoconazole được sử dụng sau khi kiểm tra và có các chỉ dẫn của bác sĩ.

- Trước và trong quá trình sử dụng thuốc, bệnh nhân nên đi tái khám và xét nghiệm máu định kỳ theo lịch hẹn bác sĩ để đảm bảo chức năng gan hoạt động ổn định.

- Bệnh nhân cần xem hạn sử dụng thuốc khi dùng. Tuyệt đối không được dùng thuốc khi đã quá hạn hoặc có dấu hiệu hư hỏng, ẩm mốc, biến chất, đổi màu...

- Để thuốc đảm bảo công hiệu, hãy bảo quản thuốc trong hộp kín, để ở nơi khô ráo, thoáng mát. Không để thuốc ở tầm tay trẻ em, nơi ẩm ướt hoặc có nhiệt độ cao.

MỘT SỐ TÁC DỤNG PHỤ CỦA THUỐC KETOCONAZOLE

Với tác dụng trị nấm mạnh, thuốc hấp thụ nhanh; trong thời gian sử dụng thuốc ở một số cơ địa nhạy cảm hoặc bệnh nhân sử dụng thuốc quá liều… có thể xảy ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

+ Các tác dụng phụ thường gặp (ít nghiêm trọng): Đau bụng, buồn nôn, nôn ói nhẹ, đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi trong người, tiêu chảy, kích ứng da ngứa râm ran hoặc nổi mẩn đỏ…

+ Các tác dụng phụ nghiêm trọng:

- Nổi mề đay hoặc phát ban ngứa toàn thân

- Sốt cao, sưng họng, sưng môi, sưng lưỡi

- Nôn ói nhiều, đi ngoài phân có màu đất sét

- Đau đầu dữ dội

- Đau tức ngực, thở khò khè, trống ngực đập liên hồi, ngất xỉu

- Vàng da, vàng mắt, cơ thể thiếu sức sống, yếu ớt...

=> Nếu bạn gặp một trong các tác dụng phụ nêu trên, hãy dừng ngay việc uống thuốc và liên hệ với chuyên gia để được tư vấn, xử lý kịp thời. Nếu tình trạng nghiêm trọng, hãy gọi đến số cấp cứu 115 để được hỗ trợ nhanh .

MỘT SỐ ĐIỀU CẦN HẾT SỨC THẬN TRỌNG KHI DÙNG THUỐC KETOCONAZOLE

➤ Tương tác thuốc

Thuốc Ketoconazole được khuyến cáo không nên dùng chung với một số loại thuốc sau:

+ Thuốc kháng axit hoặc thuốc điều trị trào ngược dạ dày – thực quản, viêm loét dạ dày (Nexium, Tagamet, Prevacid Prilosec): Khi dùng chung sẽ làm giảm hấp thu thuốc Ketoconazole

+ Một số loại Vitamin, thực phẩm chức năng: Có thể làm giảm hoặc mất tác dụng của thuốc Ketoconazole; thậm chí có thể phát sinh một số phản ứng phụ nguy hiểm cho sức khỏe.

Do đó, các chuyên gia luôn khuyến cáo bệnh nhân, hãy liệt kê một danh sách các loại thuốc đang sử dụng (thuốc kê đơn, không kê đơn, thảo dược, thực phẩm chức năng, vitamin)… Để bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng và có chỉ định phù hợp. Bạn phải dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn bác sĩ yêu cầu.

➤ Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú

Hiện nay, vẫn chưa có bất kỳ báo cáo nào liên quan đến Ketoconazole ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ em. Do đó, vẫn có thể sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.

Tuy nhiên, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ sau có có hướng dẫn phù hợp, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

➤ Chú ý trong quá trình dùng thuốc

- Khi dùng Ketoconazole điều trị bệnh, bạn hãy tuân thủ các chỉ định hướng từ bác sĩ, uống thuốc đúng giờ, đúng liều.

- Hãy tránh xa rượu bia, thuốc lá và các loại thức ăn kiêng kị (theo lời khuyên bác sĩ)… để tránh làm tổn thương các tế bào gan cũng như tăng các tác dụng phụ không mong muốn.

Trên đây là những thông tin về thuốc Ketoconazole – chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho các chỉ định điều trị từ bác sĩ.

Các chuyên gia Phòng Khám Đa Khoa Hoàn Cầu khuyến cáo “bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về nhà điều trị, bởi Ketoconazole có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ. Khi có ý định dùng thuốc, định phải tham khảo ý kiến bác sĩ/ dược sĩ chuyên khoa về liều lượng, cách dùng an toàn”