Thu gọn danh mục

Viêm da tiếp xúc là tình trạng da phản ứng khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích hoặc dị ứng từ môi trường bên ngoài. Phân biệt viêm da tiếp xúc dị ứng và kích ứng giúp chúng ta hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị phù hợp, từ đó giảm thiểu tình trạng viêm nhiễm và bảo vệ làn da tốt hơn. Việc nhận biết đúng loại viêm da tiếp xúc sẽ hỗ trợ người bệnh xử lý kịp thời và tránh các biến chứng không mong muốn.

Tư vấn bác sĩ triệu chứng các bệnh về tai mũi họng - PKDK Hoàn Cầu

Viêm da tiếp xúc dị ứng là gì?

Viêm da tiếp xúc dị ứng là phản ứng khi hệ miễn dịch tiếp xúc với một chất mà cơ thể nhận diện là "kẻ xâm lược" hoặc "gây dị ứng". Hệ miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể để chống lại tác nhân này, dẫn đến phản ứng dị ứng ngay tại vùng da tiếp xúc. Các tác nhân gây dị ứng rất đa dạng và có thể khác nhau giữa các cá nhân, nhưng thường là những chất đã qua quá trình tiếp xúc trước đó.

Nguyên nhân

 Kim loại: Một số người có cơ địa dị ứng với niken, một kim loại thường có mặt trong trang sức, đồng hồ và khuy áo.

 Cao su hoặc latex: Găng tay cao su, bong bóng và các sản phẩm từ cao su hoặc latex dễ gây dị ứng cho những ai nhạy cảm với chất này.

 Một số loại thực vật: Cây thường xuân, cây sơn độc và một số loài thực vật khác chứa các hợp chất gây kích ứng khi tiếp xúc.

 Hóa chất trong mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da: Hương liệu, paraben, các chất bảo quản hoặc các chất hoạt động bề mặt có thể gây phản ứng dị ứng.

Triệu chứng

Các biểu hiện của viêm da tiếp xúc dị ứng thường không xuất hiện ngay lập tức mà cần thời gian từ vài giờ đến vài ngày sau khi tiếp xúc. Các dấu hiệu thường thấy gồm:

 Vùng da bị viêm đỏ, ngứa nhiều và có thể xuất hiện nốt ban hoặc mụn nước.

 Da có thể sưng, đau và dễ bong tróc khi bị dị ứng nặng.

 Trong một số trường hợp, da có thể bị chảy dịch hoặc đóng vảy, gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

 Viêm da tiếp xúc dị ứng là phản ứng xảy ra ở mức độ hệ thống miễn dịch nên các triệu chứng có thể lan ra các khu vực khác của cơ thể nếu không được điều trị kịp thời.

Viêm da tiếp xúc kích ứng là như thế nào?

Viêm da tiếp xúc kích ứng là tình trạng phổ biến hơn so với viêm da tiếp xúc dị ứng và thường xảy ra khi da bị tổn thương do tiếp xúc với các chất gây kích ứng mạnh hoặc liên tục, gây hại trực tiếp lên bề mặt da. Tác động này không liên quan đến hệ miễn dịch mà là một phản ứng tại chỗ do các yếu tố kích ứng gây ra.

Nguyên nhân

 Chất tẩy rửa, xà phòng mạnh và hóa chất: Những chất này có thể làm mất lớp bảo vệ tự nhiên của da, dẫn đến viêm và kích ứng.

 Dung môi và các loại chất bẩn trong công nghiệp: Thường gặp ở những người làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất như dầu máy, sơn hoặc dung môi.

 Độ ẩm và nhiệt độ cao: Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ kích ứng khi da trở nên nhạy cảm và dễ tổn thương.

Tác động cơ học: Ma sát do mặc quần áo chật hoặc các thiết bị bảo hộ có thể gây tổn thương da, dẫn đến kích ứng.

Triệu chứng

Các dấu hiệu của viêm da tiếp xúc kích ứng thường xuất hiện nhanh chóng, chỉ trong vài phút hoặc vài giờ sau khi tiếp xúc với tác nhân kích ứng. Triệu chứng có thể bao gồm:

 Da đỏ, rát, khô và nứt nẻ. Vùng da này có thể cảm thấy đau khi chạm vào.

 Da thường không có mụn nước hoặc nổi ban, nhưng có thể bị phồng hoặc bong tróc khi tình trạng nghiêm trọng.

 Vùng da bị kích ứng thường chỉ giới hạn ở nơi tiếp xúc với tác nhân kích ứng và ít khi lan rộng.

Tư vấn bác sĩ triệu chứng các bệnh về tai mũi họng - PKDK Hoàn Cầu

Mách bạn cách phân biệt viêm da tiếp xúc dị ứng và kích ứng

Mặc dù cả hai tình trạng đều là dạng viêm da tiếp xúc nhưng chúng có sự khác biệt quan trọng về nguyên nhân, cơ chế và triệu chứng, cụ thể như sau:

Nguyên nhân gây bệnh

Viêm da tiếp xúc dị ứng do hệ miễn dịch phản ứng với chất gây dị ứng, vốn đã được cơ thể nhận diện từ trước. Viêm da tiếp xúc kích ứng là do da bị kích ứng trực tiếp bởi các tác nhân gây tổn thương mà không cần phải qua cơ chế miễn dịch.

Thời gian triệu chứng viêm da xuất hiện

Viêm da tiếp xúc dị ứng có thể xuất hiện sau vài giờ hoặc vài ngày từ khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng. Viêm da tiếp xúc kích ứng thường phát tác nhanh chóng sau khi tiếp xúc, trong vòng vài phút đến vài giờ.

Triệu chứng lâm sàng

Viêm da tiếp xúc dị ứng thường gây ngứa mạnh, có thể kèm theo nổi mụn nước hoặc ban đỏ. Viêm da tiếp xúc kích ứng làm da đỏ, khô và rát, không kèm theo nổi mụn nước.

Hiểu được sự khác biệt giữa hai loại viêm da này sẽ giúp bạn chọn phương pháp điều trị phù hợp và tránh được những sai lầm có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Điều trị viêm da tiếp xúc

Việc phân biệt viêm da tiếp xúc dị ứng và kích ứng sẽ giúp người bệnh lựa chọn được phương pháp điều trị hiệu quả. Nhưng để mang lại hiệu quả tối ưu trong việc điều trị viêm da, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để thăm khám. Phòng Khám Hoàn Cầu Quận 5 là một địa chỉ da liễu đáng tin cậy ở TP HCM.

Tại đây, bạn sẽ được chuyên gia chẩn đoán và lựa chọn biện pháp chữa trị thích hợp:

Viêm da tiếp xúc dị ứng

Tránh xa tác nhân gây dị ứng: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là nhận biết và tránh xa chất gây dị ứng. Hãy đọc kỹ thành phần của mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân để tránh các thành phần đã từng gây dị ứng.

Thoa kem corticosteroid: Các loại kem chứa corticosteroid được kê đơn để giảm viêm và làm dịu vùng da bị dị ứng.

Liệu pháp miễn dịch: Đối với một số trường hợp, liệu pháp miễn dịch có thể được áp dụng, giúp cơ thể dần dần quen với tác nhân gây dị ứng và giảm thiểu phản ứng của hệ miễn dịch.

Sử dụng thuốc kháng histamin: Đối với các trường hợp ngứa nhiều, chuyên gia có thể khuyên dùng thuốc kháng histamine để giảm triệu chứng ngứa và viêm.

Viêm da tiếp xúc kích ứng

 Tránh tiếp xúc với tác nhân kích ứng: Hãy giảm thiểu thời gian tiếp xúc với hóa chất hoặc các chất có khả năng gây kích ứng. Khi làm việc với các chất mạnh, hãy đeo găng tay hoặc dùng các sản phẩm bảo vệ.

 Sử dụng kem dưỡng ẩm: Bôi kem dưỡng ẩm thường xuyên để củng cố hàng rào bảo vệ da, giúp da phục hồi và ngăn ngừa khô, nứt nẻ.

 Thuốc mỡ chứa corticoid: Đối với trường hợp viêm da tiếp xúc kích ứng nặng, chuyên gia có thể chỉ định thuốc mỡ chứa corticoid để giảm viêm và đau rát.

 Giữ vùng da bị tổn thương sạch sẽ và khô ráo: Điều này giúp tránh tình trạng nhiễm trùng thứ phát và giúp da nhanh chóng phục hồi.

Phân biệt viêm da tiếp xúc dị ứng và kích ứng rất quan trọng để điều trị và ngăn ngừa hiệu quả. Nếu gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng hoặc dai dẳng, bạn hãy bấm vào khung chat cuối bài để tham khảo ý kiến của chuyên gia về phương án điều trị phù hợp.

Tư vấn bác sĩ triệu chứng các bệnh về tai mũi họng - PKDK Hoàn Cầu

Tư vấn qua chat trực tuyến tại đây

Đừng ngại chia sẻ tình trạng của bạn với các bác sĩ chuyên khoa chúng tôi, bởi mọi thắc mắc của bạn sẽ được các bác sĩ giải đáp và cho lời khuyên tốt !!!

Địa chỉ: 80 - 82 Châu Văn Liêm P.11 Q.5 Tp.HCM