[HỎI - ĐÁP] Xét nghiệm máu có phát hiện HIV không?

[Hỏi] Chào bác sĩ! Em có quan hệ với bạn gái mới quen khi đi bar. Mà em thấy bất an quá, em sợ bị nhiễm HIV rồi lây cho vợ con thì khổ. Bác sĩ cho em hỏi Xét nghiệm máu có phát hiện HIV không? em dự định đi xét nghiệm sớm chứ lo quá. (Đoàn Thanh H. - 35 tuổi)

[Đáp] Chào bạn! Xét nghiệm máu là xét nghiệm chẩn đoán quan trọng được áp dụng phổ biến hiện nay! Để hiểu rõ loại xét nghiệm này có phát hiện HIV không, mời bạn theo dõi thông tin do bác sĩ chúng tôi giải đáp ngay dưới đây.

HIV CÓ TRIỆU CHỨNG GÌ? KHI NÀO CẦN ĐI XÉT NGHIỆM?

Trước khi tìm hiểu về xét nghiệm máu phát hiện HIV thì chúng ta cùng nắm lại một số thông tin cơ bản của căn bệnh này.

HIV có triệu chứng gì?

HIV được biết đến là căn bệnh “thế kỷ” nguy hiểm, đây là loại virus gây nhiễm trùng, làm suy giảm hoặc phá hủy hệ miễn dịch, cuối cùng là gây ra bệnh AIDS và có thể dẫn đến tử vong.

Về triệu chứng HIV, các bác sĩ cho biết:

+ Đa số HIV có triệu chứng mờ nhạt không rõ ràng, nên dễ bị chủ quan bỏ qua, cho đến khi tới giai đoạn cuối hệ miễn dịch gần như bị tàn phá hết thì triệu chứng mới cụ thể.

+ Thông thường, sau 2-4 tuần phơi nhiễm khoảng 80% bệnh nhân nhiễm virus HIV giai đoạn cấp tính sẽ có triệu chứng tương tự như cúm, bao gồm: sốt, viêm họng, đau cơ, phát ban đỏ lốm đốm, lở miệng, đau cơ, ho dai dẳng không hết, tiêu chảy… hoặc một số triệu chứng ít gặp hơn như: nhức đầu, tưa miệng, sút cân, buồn nôn và nôn hoặc các triệu chứng liên quan đến thần kinh.

+ Tùy vào cơ địa, sức khỏe từng người mà triệu chứng mỗi người khác nhau, thời điểm xuất hiện dấu hiệu cũng khác nhau, thời gian trung bình là 28 ngày; nếu người hệ miễn dịch yếu thì sau khoảng 1 tuần đã xuất hiện dấu hiệu đầu tiên.

+ Bạn cũng nên lưu ý rằng, khoảng 20-25% số người bị HIV không hề có triệu chứng. Có thể bản thân đã nhiễm HIV nhiều năm về trước hoặc cơ địa không có triệu chứng gì. Tuy nhiên họ đều có khả năng lây nhiễm cho người khác.

Khi nào bạn nên đi xét nghiệm HIV?

Theo sự khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát & phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ “Tất cả mọi đối tượng nam/nữ/đồng tính trong độ tuổi từ 13-65 tuổi đều nên đi xét nghiệm HIV định kỳ mỗi năm 1 lần. Đây là việc làm quan trọng nhằm bảo vệ sức khỏe bản thân, người thân xung quanh và cũng là thực hiện trách nhiệm đối với xã hội. Bởi có đến hơn 38% số người không hề biết bản thân mắc HIV cho đến khi bệnh tiến triển giai đoạn nặng”

Đặc biệt, đối với những người có nguy cơ cao thì nên thực hiện xét nghiệm HIV ngay khi có hành vi nguy cơ lây nhiễm, thuộc một trong số những trường hợp dưới đây:

+ Quan hệ tình dục với người bị dương tính HIV hoặc mắc bệnh xã hội

+ Người hành nghề mại dâm, trai bao, massage kích dục hoặc từng mua bán dâm

+ Người có nhiều bạn tình hoặc bạn tình có xu hướng tình dục phức tạp

+ Quan hệ với nhiều người (kể từ lần xét nghiệm HIV cuối cùng) kể cả đường âm đạo, đường hậu môn, đường miệng

+ Người quan hệ đồng tính nam/ đồng tính nữ.

+ Nhận máu có nguồn gốc không rõ ràng hoặc tiếp xúc vết thương hở/trầy xước từ người nghi ngờ mắc bệnh

+ Sử dụng chung các đồ dùng cá nhân: kim tiêm, quần lót, bàn chải đánh răng, dao cạo râu, bông y tế…

+ Đã từng được chẩn đoán mắc một trong các bệnh lây qua đường tình dục khác; mắc bệnh lao hoặc viêm gan...

+ Có từng quan hệ với người có một trong những đặc điểm nêu trên

+ Phụ nữ mang thai cũng cần xét nghiệm HIV tầm soát để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.

+ Từng có quan hệ tình dục với một ai đó có ít một trong các đặc điểm kể trên.

+ Người chăm sóc bệnh nhân bị HIV hoặc các bệnh lây qua đường tình dục

+ Người hành nghề có nguy cơ cao nhiễm HIV: thợ cắt tóc, thợ làm nail, nhân viên y tế xét nghiệm HIV, người làm công tác xã hội...

XÉT NGHIỆM MÁU CÓ PHÁT HIỆN HIV KHÔNG?

Xét nghiệm máu có phát hiện HIV không? là câu hỏi của nhiều người khi vừa đi xét nghiệm về hoặc đang băn khoăn trước khi có ý định đi làm xét nghiệm. Đa phần mọi người chưa hiểu rõ về vấn đề này.

Xét nghiệm máu phát hiện được HIV không?

➧ Thực tế, nếu bạn chỉ đi xét nghiệm máu thông thường, nếu bạn không yêu cầu bác sĩ xét nghiệm HIV thì không thể nào phát hiện được sự tồn tại của virus này được.

➧ Đối với xét nghiệm máu chuyên sâu như tìm kháng nguyên, tìm kháng thể (hoặc làm kết hợp 2 loại xét nghiệm này) vào thời điểm thích hợp thì mới có thể chẩn đoán chính xác được căn bệnh này. Do đó, nếu bạn nghi ngờ nhiễm HIV, viêm gan B, C hoặc giang mai… thì có thể yêu cầu đối với bác sĩ

Và xét nghiệm HIV là xét nghiệm chuyên biệt được thực hiện tại các bệnh viện, phòng khám chuyên biệt; chứ các cơ sở xét nghiệm thông thường hầu như không hỗ trợ.

Các loại xét nghiệm máu phát hiện HIV hiện nay là gì?

Xét nghiệm HIV bao gồm 3 loại: xét nghiệm sàng lọc bằng huyết thanh (test nhan, HIV combo Ag/Ab…); xét nghiệm chẩn đoán - HIV khẳng định và xét nghiệm theo dõi đo tải lượng virus HIV. Cụ thể về các loại hình xét nghiệm này như sau:

++ Xét nghiệm tìm kháng thể: Đây là xét nghiệm test nhanh hoặc các bộ kít xét nghiệm sàng lọc, nhằm mục đích tìm kháng thể tồn tại trong máu hoặc dịch tiết (dịch miệng hoặc dịch âm đạo/niệu đạo). Kết quả có nhanh chỉ sau khoảng 30 phút.

++ Xét nghiệm tìm kháng nguyên: Đây là xét nghiệm tải lượng HIV trong máu (giúp tìm kiếm virus HIV trong máu ở giai đoạn sớm), thường được chỉ định khi bạn có nguy cơ nhiễm HIV cao hoặc xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh.

++ Xét nghiệm kết hợp kháng nguyên và kháng thể: Đây là xét nghiệm khẳng định, tìm kháng nguyên p24 (xuất hiện sau khi nhiễm khoảng 2–4 tuần) và kháng thể tạo ra bởi hệ miễn dịch khi cơ thể có tiếp xúc với virus HIV.

++ Xét nghiệm PCR: Nếu kháng thể HIV được phát hiện, lúc này bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm PCR để đánh giá hình thái virus, số lượng virus và kết luận giai đoạn bệnh.

Xét nghiệm HIV loại nào phổ biến hiện nay?

Hiện nay, xét nghiệm test nhanh sàng lọc phơi nhiễm HIV được nhiều người lựa chọn thực hiện khi mới quan hệ xong, thực hiện kịp thời trong vòng 72h và được bác sĩ tư vấn dùng thuốc kịp thời.

Bên cạnh đó, xét nghiệm combo HIV Ag/Ab kỹ thuật ELISA là loại xét nghiệm thông dụng, được nhiều cơ sở y tế áp dụng và cho kết quả nhanh chóng, có thể phát hiện đến 90% các ca nhiễm ở giai đoạn cấp tính, người mới bị lây nhiễm bệnh. Thời điểm lý tưởng để thực hiện xét nghiệm này là sau khoảng 21 đến 28 ngày. Với độ nhạy đạt 100%; độ đặc hiệu 99,8%

Đối với phụ nữ mang thai, việc xét nghiệm cho phép thực hiện xét nghiệm chọc ối hoặc xét nghiệm dịch não tủy. Nếu phát hiện bệnh, có thể được tiến hành hỗ trợ điều trị sớm để ngăn chặn virus xâm nhập vào bào thai là lây sang cho thai nhi.

Đọc kết quả xét nghiệm máu phát hiện HIV như thế nào?

Nhiều người cầm kết quả xét nghiệm HIV trên tay vẫn tỏ ra hoang mang về kết quả, theo bác sĩ chuyên khoa, kết quả được thể hiện như sau:

♦ Kết quả HIV âm tính (-): Tức là bạn không bị nhiễm HIV (tại thời điểm xét nghiệm) có thể do cơ thể không mang virus hoặc thời điểm xét nghiệm tải lượng virus thấp chưa phát hiện được. Cũng có thể bệnh đang trong thời kì “cửa sổ”.

**Bạn nên lưu ý rằng, thời kì cửa sổ thường kéo dài từ 3 - 6 tháng và trong thời kì này bạn vẫn có thể lây nhiễm cho người khác mặc dù kết quả âm tính. Bạn có thể tham khảo bác sĩ về thời điểm xét nghiệm khẳng định lại.

♦ Kết quả HIV dương tính (-): Tức là bạn đã nhiễm virus HIV. Bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm chuyên sâu hơn để đánh giá bệnh lý và hướng dẫn một số biện pháp chăm sóc, hỗ trợ điều trị kịp thời.

NHỮNG LƯU Ý CẦN NẮM KHI LẤY MÁU LÀM XÉT NGHIỆM HIV

Để có kết quả xét nghiệm HIV chính xác, trước khi đi xét nghiệm bạn cũng nên lưu ý đến một số vấn đề sau đây:

+ Không nên uống thuốc trước khi làm xét nghiệm máu

+ Không nên sử dụng nhiều chất kích thích như bia, rượu, cà phê… vài tiếng trước khi lấy máu làm xét nghiệm

+ Không cần nhịn đói trước khi làm xét nghiệm HIV

+ Nên trao đổi với bác sĩ một cách thẳng thắn các triệu chứng gặp phải hoặc hành vi nguy cơ nghi ngờ lây nhiễm HIV…

+ Bên cạnh HIV, nếu bạn quan hệ tình dục không an toàn thì còn có khả năng lây nhiễm một số bệnh lý khác như: sùi mào gà, bệnh lậu, giang mai, herpes sinh dục… bạn có thể yêu cầu làm các xét nghiệm này hoặc chọn gói combo để tiết kiệm hơn.

+ Nên lựa chọn cơ sở chuyên khoa uy tín có đầy đủ các điều kiện y tế hỗ trợ xét nghiệm HIV và bệnh tình dục để yên tâm về kết quả xét nghiệm.

+ Nếu bạn lo lắng về vấn đề chi phí và bảo mật thông tin cá nhân, tránh ảnh hưởng tới cuộc sống riêng tư và tương lai về sau… có thể lựa chọn các cơ sở chuyên xét nghiệm bệnh tình dục chính quy như Phòng khám đa khoa Hoàn Cầu. 100% thông tin cá nhân được bảo mật và bảng giá được niêm yết công khai, tư vấn rõ ràng trước khi thực hiện.

Vừa rồi là những giải đáp về thắc mắc Xét nghiệm máu có phát hiện HIV và những vấn đề liên quan. Nếu bạn cần chúng tôi hỗ trợ hoặc có nhu cầu đặt hẹn xét nghiệm, hãy Nhấp vào bảng chat hoặc gọi tới số 028 3923 9999 để được tư vấn miễn phí.