Cây mã đề là gì? Thành phần, công dụng và cách sử dụng hiệu quả

Cây mã đề là một loại dược liệu quý và trong Đông y thường được sử dụng để làm mát máu, khử nhiệt, thông mồ hôi, sáng mắt... Và để hiểu rõ hơn về cây mã đề, công dụng và cách sử dụng cây mã đề, mời các bạn cùng chúng tôi tìm hiểu một cách chi tiết trong bài những thông tin hữu ích sau đây.

GIỚI THIỆU VỀ CÂY MÃ ĐỀ

Mã đề là cây gì?

Cây mã đề có tên khoa học là Plantago Asiatica L và thuộc họ Plantaginaceae. Ngoài ra, cây mã đề còn được biết với nhiều cái tên khác như: Mã tiền, xa tiền, rau mã đề, cây bông mã đề... Đây là một loại cây có rất nhiều công dụng và thường được sử dụng để làm thực phẩm trong mỗi bữa ăn cũng như dược phẩm để chữa bệnh hiệu quả.

Cây mã đề thuộc loại thân thảo lâu năm và chúng phân bố ở nhiều nơi khác nhau. Vì thế, dưới đây là đặc điểm nhận dạng của loài cây này.

+ Lá mã đề: Là bộ phận được sử dụng nhiều , chúng thường mọc thành từng cụm ở từ gốc cây trở lên. Phiến lá có hình quả trứng hoặc cái thìa, cuống lá dài và có gân dọc theo sống lá.

+ Bông mã đề: Mọc thành một bông dài, hướng thẳng đứng và có dạng lưỡng tính, cành đài xếp chéo nhau. Cánh hoa có màu nâu, nhị 4 và chỉ nhị mảnh mai. Hoa thường nở vào mùa hè từ tháng 4 đến tháng 8 hằng năm.

+ Quả mã đề: Quả có dạng hộp, chứa nhiều hạt nhỏ bên trong, khoảng 8-20 hạt và có màu nâu hoặc đen bóng.

Thành phần hóa học của cây mã đề

Theo đông y, thì trong tất cả các thành phần của cây mã đề đều chứa các thành phần hóa học rất hữu ích trong quá trình điều trị bệnh lý. Cụ thể:

+ Lá mã đề: Chứa nhiều hoạt chất Iridoid, Acid Phenolic và Ester Phenylpropanoic của Glycoside Maorosid.

+ Lá non: Chứa rất nhiều chất nhầy với hàm lượng lên tới 20%.

+ Hạt: Rất giàu dưỡng chất D-galactose, L-arabinose và dầu béo, Acid Uronic.

Ngoài ra, các thành phần còn lại của cây mã đề còn chưa nhiều hoạt chất khác như: Flavonoid, Scutellarein, Baicalein, Hispidulin Quercetin, Acid cinamic, Vitamin K, Vitamin C Acid P.coumaric, Acid Ferulic, Acid Citric, Carotene....

Công dụng của cây mã đề

Vậy cây mã đề có tác dụng gì là điều có mà nhiều người quan tâm hiện nay. Và theo các nghiên cứu về dược tính trong y khoa và đã rút ra những kết luận cụ thể về tác dụng của cây mã đề như sau:

+ Lợi tiểu, hỗ trợ điều trị bí tiểu, tiểu khó, tiểu rắt hay trị sỏi thận hiệu quả

+ Hỗ trợ điều trị các chứng bệnh liên quan tới đường hô hấp (trừ ho, ho có đờm, đau bụng)

+ Điều trị hiệu quả các bệnh lý ngoài da, nám hay mụn nhọt

+ Hỗ trợ điều trị và khắc phục hiệu quả các tình trạng cao huyết áp, hạ đường huyết hiệu quả

+ Là một loại dược phẩm làm mát gan, đào thải độc tố hiệu quả và tăng cường chức năng gan

+ Tăng cường thị lực hiệu quả, hỗ trợ các tật về mặt như cận, loạn hay viễn thị

+ Đề phòng ung thư hiệu quả

+ Điều trị viêm đường tiết niệu, tiêu chảy, sỏi bàng quang, chảy máu cam, phù thũng hiệu quả

+ Trị độc do côn trùng cắn hay rắn, rết cắn

+ Hỗ trợ cai nghiện thuốc lá vô cùng hiệu quả.

CÁCH SỬ DỤNG CÂY MÃ ĐỀ HIỆU QUẢ, AN TOÀN

Cây bông mã đề là một loại thảo dược, thực phẩm lành tính và được sử dụng bằng nhiều cách khác nhau. Ngoài việc sử dụng như một loại thực phẩm sử dụng hằng ngày, thì các bạn có thể sử dụng loại cây này như một loại thuốc với cách dùng như sau:

Nấu nước uống

Việc sử dụng cây mã đề để nấu nước uống mang lại cho bạn nhiều công dụng hiệu quả như trị bệnh, giảm mệt mỏi, khắc phục tình trạng mệt mỏi do lao động... Cách sử dụng khá đơn giản, bạn có thể dùng cây tươi hoặc khô và cho vào nồi nấu với tỷ lệ 1 lít nước với 100g mã đề. Sau đó để nguội và sử dụng bình thường từ 2-3 lần/ngày.

Pha trà để uống

Cây mã đề có thể được sử dụng để pha nước trà uống hằng ngày, bằng cách sắc như thuốc bắc hoặc hãm trà. Bạn có thể sử dụng 1-2 lít nước cho 50g mã đề khô. Ngoài ra, bạn có thể dùng 30-40g với 1-2 lít nước, đun sôi cho đến lúc nước tạo thành dạng siro là được. Sau đó dùng siro pha với nước uống mỗi ngày 2 lần.

Tán thành bột

Đây là một cách được sử dụng khá phổ biến trong Đông y, nhằm mang lại hiệu quả tốt và có thể kết hợp với nhiều loại vị thuốc khác nhằm gia tăng tác dụng điều trị bệnh hiệu quả.

Dùng để nấu ăn

Cây mã đề thường được sử dụng rộng rãi trong các bữa ăn ở các gia đình hiện nay. Có thể kết hợp loại cây này để nấu canh cùng với tôm, hay thịt băm đều ngon. Đặc biệt là nấu canh với thịt bò sẽ mang lại vị ngọt và thơm rất đặc trưng.

NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÂY MÃ ĐỀ ĐỂ ĐẢM BẢO AN TOÀN

Cây mã đề được đánh giá là lành tính và an toàn với người sử dụng. Tuy nhiên để đảm an toàn tuyệt đối và hiệu quả khi sử dụng, bạn nên lưu ý những vấn đề sau đây:

♦ Phụ nữ đang mang thai và cho con bú nên thận trọng khi sử dụng, có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

♦ Những người bị thận, tiểu đêm thì nên hạn chế sử dụng vào buổi tối hoặc sử dụng lượng ít hơn so với bình thường.

♦ Không nên tự ý kết hợp cây mã đề với các loại dược liệu khác, dễ dẫn tới tình trạng tạo ra độc tố hoặc tác dụng phụ nguy hiểm.

♦ Tránh sử dụng các loại chất kích thích, rượu bia trong thời gian sử dụng sản phẩm từ cây mã đề.

♦ Nên kết hợp với quá trình vận động, thể dục thể thao và bổ sung đầy đủ các loại dưỡng chất, vitamin thiết yếu cho cơ thể.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan tới cây mã đề mà Phòng khám đa khoa Hoàn Cầu đã chia sẻ đến các bạn. Tuy nhiên, những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và chúng tôi không chịu trách nhiệm với những vấn đề khi các bạn tự ý thực hiện theo. Vì thế, khi có nhu cầu sử dụng cây mã đề để điều trị bệnh, bạn nên tham khảo chính xác chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.